понедельник, 5 июля 2010 г.

სპილოს ცხოვრება


                          სპილო                                 დედამიწაზე ,ხმელეთის ყველაზე დიდი,მსუქანი და მძიმე  ცხოველია სპილო .იგი აფრიკისა და აიზიის  ტყეებში ბინადრობს.თავისი ღონიერი ტანით სპილო აქეთ–იქით გადასწევს ხოლმე ხეებს და  ისე მიიკლევს გზას უღრან  ტყეში.ხის კორძებისა და ეკლებისაგან სპილოს საიმედოდ  იცავს სქელი კანი.სპილოს მოკლე კისერი აქვს.საკვების მოპოვებაში  მას ხორთუმი შველის .წყალსაც ხორთუმის საშვალებით სვამს–შეიწოვს და შემდეგ პირში ისხამს.სპილო ბალახს,ფოთოლსა და ნორჩ ბამბუკს ჭამს,თუმცა ყველაფერს მაინც  ხის ტოტები ურჩევნია.მას ხორთუმით შეუძლია ხის ფესვებიანად   მოგლეჯა,მაგრამ როცა ამას ხორთუმით ვერ ახერხებს,ხეს შუბლით მიაწვება და წააქცევს,ანდა ეშვებით  მოტეხს.შმდეგ წაქცეულ ხეს მიადგება  და ტოტებს მიირთმევს.სპილოს ერთი ყური თურმე 85 კილოგრამს იწონის.აფრიკული ზრდასრული სპილოს წონამ შეიძლება 7,5 ტონას გადააჭარბოს.ის ხმელეთზე მობინადრე ყველაზე დიდი ცხოველია.ახალშობილი სპლიყვი თურმე 100 კილოგრამს იწონის.წარმოგიდგენიათ,1 წლისა რამხელა იქნება?ინდური სპილოები 5 ტონამდე  იზრდებიან.სხვათა შორის,სპილოს ორსულობა 22 თვე გრძელდება.ამბობენ,სპილოები სქელკანიანები არიანო,სინამდვილეში ,ეს გიგანტური ცხოველები ძალიან მგრძნობიარე არიან,კანი თუ ამის საშვალება მოგეცათ შეგიძლიათ ფრჩხილითაც კი გაუკაწროთ.

воскресенье, 4 июля 2010 г.

მამაო ჩვენო


            მამაო ჩვენო                                                          მამაო ჩვენო რომელიცა ხარ ცათა შინა!               მუხმოდრეკილი ,ლმობიერი ვდგევარ შენ წინა:                                                                                       არცა სიმდიდრის,არც დიდების თხოვნა არ მინდა,                                                                                  არ მინდა ,ამით შეურაცხ–ვჰყო მე ლოცვა წმინდა...                                                                           არამედ მწყურს მე განმინათლდეს ცით ჩემი სული,                                                                                  შენგან ნამცნების სიყვარულით აღმენთოს  გული,                                                                                                                                                               რომ მტერთათვის,რომელთ თუნდა გულს                                                                                     ლახვარი მკრან,                                                                                                                                          გთოვდე: ,, შეუნდე,–არ იციან, ღმერთო,                                                                                       რას იქმნან!''         


ქართლის დედა


                              ქართლის დედა                          ქართლის დედაო ძუძუ ქართლისა                        უწინ მამულსა უზრდიდა შვილსა;                        დედის ნანასთან ქვითინი მთისა                           მას უმზადებდა მომავალ გმირსა...                      გაჰქრა ის დროცა!...დიდმა ნაღველმა,                  კირთების ქვეშე დაჩაგრულ ბედმა,                      სრულად მოგიკლა სიცოცხლის ძალა ,                  თვით შენი შვილიც ჩრდილად შეცვალა.              მითხარ,– სადღაა მამა–პაპური                              მხნეობა, ხმალი,მკლავი ქველური,                        სახელისათვის ამაყი თრთოლა,                              მამულის მტერთან მედგარი ბრძოლა?                                                                    მას ნუღარ ვსტირით,რაც დამარხულა,                                                                    რაც უწყალოს დროთ ხელით დანთქმულა;                                                            მოვიკლათ წარსულ დროებზედ დარდი...                                                              ჩვენ უნდა ვსდიოთ ეხლა სხვა ვარსკვლავს,                                                          ჩვენ უნდა ჩვენი ვშვათ მყობადი,                                                                            ჩვენ უნდა მივსცეთ    მომავალი ხალხს...                                                              აქ არის, დედავ,შენი მაღალი                                                                                    დანიშნულება და საღმრთო ვალი!                                                                          აღზარდე შვილი , მიეც ძალა სულს,                                                                        საზრდოდ ხმარობდე ქრისტესა მცნებას,–                                                            შთააგონებდე კაცთა სიყვარულს,                                                                            ძმობას,ერთობას ,თავისუფლებას,–                                                                        რომ სიკეთისთვის გული უთრთოდეს                                                                    და მომავლისთვის ბედთანა ბძოდეს...                                                                  მენდე,მიიღებს ნერგს,შენგან დაკარგულს,                                                            და მოგვმცემს ნაყოფს, ვით კაცი,კაცურს.                                                              დედავ!ისმინე ქართლის ვედრება:                                                                          ისე აღზარდე შენი შვილის სული,                                                                            რომ წინ  გაუძღვეს  ჭეშმარიტება,                                                                            უკან ჰრჩეს კვალი განათლებული.                       

                 

აკაკი წერეთელი

                           ,,  აკაკი წერეთელი ''

      აკაი წერეთელი დაიბადა1840 წლის 9 ივნისს საჩხერის რაიონის სოფელ სხვიტორში. აკაკის ძლიერ უყვარდა თავისი სოფელი სხვიტორი,მოსწონდა მისი წარმტაცი ბუნება.განსაკუთრებით ხიბლავდა მდინარე ჩიხურა,რომლის შესახებ წერდა,,წყლებში ყოველგვარ  მდინარეს ხევის წყალი მირჩევნია და მათში კი უპირატესობას ერთ მათგანს–ჩიხურას ვაძლევ. ეს იყო საკუთარი ჩემი ემბაზი და პირველი სარკე''. აკაის მამა თავადი როსტომ წერეთელი  იმერეთში ცნობილი მებატონე ყოფილა,თავისი დროის კვალობაზე საკმაოდ განათლებული და მწიგნობარი,მჭერმეტყველი , მოსწრებული სიტყვა პასუხის კაცი, ხანდახან ენამწარეც.პოეტის დედა ეკატერინე აბაშიძე შვილიშვილი იყო  იმერეთის მეფე სოლომონ პირველის  ასულის_ დარეჯანისა.აკაი წერეთელი თავისი მშობლების დახასიათებას თვითვე იძლევა ,,ჩემს თავგადასავალში''. აკაის დედა მეტად მხნე,გამრჯე,შრომისმოყვარე ადამიანი ყოფილა.მთელ ოჯახს თურმე ის განაგებდა.მამა საოჯახო საქმეებისათვის არ იწუხებდა თავს.მეურნეობის მართვა–გამგეობაში თითქმის სრულებით არ მონაწილეობდა..აკაკის სწავლა –განათლებას ოჯახში დედა და მისი უფროსი და ხელმძღვანელობდნენ.